Przechodząc ulicami Krakowa nie sposób nie zauważyć, że niektóre z kamienic wybijają się nietypową formą i kolorytem na tle innych. Zawsze ciekawiło mnie, czy posiadają tego samego architekta, jednak nigdy nie miałam zbyt wiele czasu, by zająć się tego typu poszukiwaniami. Traf chciał, że ostatnio z Przyjaciółką wybrałyśmy się do biblioteki na Rajską, po książki z dziedzin, których do tej pory nie znałyśmy. Chciałyśmy poszerzyć swe horyzonty myślowe, znaleźć kolejną rzecz, która zapaliłaby nas do działania. Trafiłam tam na przewodnik architektoniczny po Polsce. Jakie było moje zdziwienie, gdy właśnie w nim znalazłam twórcę wszystkich tych przepięknych kamienic, które zawsze mijam z pewnym ukłuciem w sercu – chciałbym bowiem kiedyś móc w takiej zamieszkać, choćby na poddaszu!

Architektem tym okazał się p. Teodor Talowski, zwany „poetą kamienia i cegły”, ponieważ prawie wszystkie jego projekty są wykonane właśnie z połączenia tych dwóch materiałów. Cechuje je asymetria, finezyjna sztukateria, ciekawa ornamentyka i różnorodność form – podcienia, filarki, balkoniki, ciekawe rzeźby na fasadach budynków. Styl praktycznie wszystkich jego budowli nawiązuje do gotyku i pięknego niderlandzkiego renesansu, często z elementami secesji. Był bardzo wybitnym i rozchwytywanym twórcą, sporządził nawet cały zbiór projektów kościołów (charakterystyczny dla jego wzorca jest wielki Krucyfiks umieszczany w oknie fasady, nad głównym wejściem), wybudował wiele kamienic w Krakowie (ul. Retoryka 1, 3, 5, 7, 9, ul. Karmelicka 35, Długa), pałaców (w Dobrzechowie), dworów (Żeleńskich w Grodkowicach, w Michałowicach) i budynków użyteczności publicznej – w tym budynek szpitala OO. Bonifratrów z ul.Trynitarskiej. Jego dziełem jest też most kolejowy nad ul. Lubicz.

Poniżej kilka zdjęć…

Dwór Dąbrowskich w Michałowicach (źródło: dnidziedzictwa.pl )

kamienica „Pod pająkiem” (źródło: wikipedia pl)

Kamienice na ul. Retoryka (źródło: wikipedia pl)

Kościół św. Elżbiety we Lwowie (źródło: wikipedia pl)

Ostatnio, podczas wędrówek po Krakowie, udało mi się wykonać kilka całkiem niezłych zdjęć elektrowni, którą wielu przypisuje Teodorowi Talowskiemu z ul. Łobzowskiej (o tym genialnym architekcie pisałam już tutaj). Prawda okazuje się inna, na co zwrócił mi uwagę pewien czytelnik. Ta rozdzielnia prądu została wykonana wg projektu innego architekta – Jana Rzymkowskiego w latach 1908-1913. Dlatego też poprzednia wersja tego postu uległa zmianie.

Spacerując po Starym Mieście zawsze pluję sobie w brodę, że nie wzięłam ze sobą aparatu – tym razem zapobiegliwie spakowałam go do plecaka…

Na zwieńczeniu elektrowni można rozpoznać dwa interesujące detale – na rogu dachu znajduje się gryf z ciałem psa ze skrzydłami (simurgh?). Na tym samym boku budynku, tuż przy sąsiedniej kamienicy, znajduje się ciekawy rzygacz-maszkaron.